Θα έχουν βέβαια προσέξει, όσοι από εμάς μπαίνουν συχνά στο διαδίκτυο, ότι σε αυτήν την ηλεκτρονική «κοινωνία» τείνει να καθιερωθεί η γραφή της ελληνικής γλώσσας με λατινικούς χαρακτήρες που φέρει το κακόηχο όνομα “greeklish”. Η ελληνική γλώσσα, όπως την ξέραμε και τη γράφαμε ως λαός αιώνες τώρα, οδεύει προς το μουσείο των απολιθωμάτων. Κι αυτό, διότι η χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του ίντερνετ αυξάνει συνεχώς, καθώς είναι, πλέον, απαραίτητο εργαλείο επικοινωνίας, ανταλλαγής απόψεων, μόρφωσης.
Πώς ξεκίνησε, όμως, αυτή η μιμητική συνήθεια και γιατί διαδόθηκε τόσο πολύ; Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 που άρχισε η διάδοση του ίντερνετ (αρχικά στο εξωτερικό και κατόπιν και στην Ελλάδα) οι πιο φανατικοί χρήστες των νέων αυτών μέσων διαπίστωναν στέλνοντας μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) ότι κάποιοι (και όχι όλοι οι) υπολογιστές δεν αναγνώριζαν τις ελληνικές γραμματοσειρές. Γι’ αυτό, εφευρέθηκε η «greeklish». Έτσι, αντί να γράψεις: «Γειά σου φίλε. Τι κάνεις; Πως πάν’ τα κέφια;» έγραφες: «Geia sou file. Ti kaneiw? Pvw pan’ ta kefia?» ή κάτι παρόμοιο, διότι δεν υπάρχει ένας και μοναδικός τρόπος γραφής με αυτό το σύστημα αλλά ο καθένας γράφει όπως του κατέβει. Για παράδειγμα το «η» γράφεται «i», ή «h», το «ω» γράφεται «ο», «w» και «v» ενώ το «ς» γράφεται «s» αλλά και «w».
Η τεχνική λύση του προβλήματος αυτού ήταν και είναι απλούστατη: αρκεί ο χρήστης να πατήσει δεξί κλικ àencoding à Greek (Windows) και η ελληνική αλφάβητος αναγνωρίζεται από όλους. Βέβαια, και να μην ήταν τόσο απλή η λύση, θα έπρεπε να κόψουν το λαιμό τους οι εταιρείες υπολογιστών να βγάλουν προγράμματα και πληκτρολόγια που να προσαρμόζονται στη γλώσσα των Ελλήνων (και κάθε άλλου λαού), όπως έγινε με ταWindows που βγήκαν σε ελληνική έκδοση, δεν υποχρεώθηκαν οι Έλληνες να ξεχάσουν τα ελληνικά. Δε προσαρμόζονται, κύριοι, οι γλώσσες των λαών στα οικονομικά συμφέροντα των εταιρειών. Η εταιρείες προσαρμόζονται στις απαιτήσεις των γλωσσών! Έχουμε χάσει κάθε λογική, μου φαίνεται.
Παρ’ όλα αυτά, αυτή η απλούστατη διαδικασία έμεινε «στα κρυφά» και εξακολούθησε να προβάλλεται ως δικαιολογία για τη γραφή greeklish το «ανθρωπιστικό» ενδιαφέρον προς όσους συνανθρώπους μας σε άλλα μέρη του πλανήτη τάχα «δεν καταλάβαιναν» το ελληνικό αλφάβητο. Ας μην ξεχνάμε βέβαια ότι αρχικά ο Η/Υ και το ίντερνετ ήταν πιο προσιτά σε κάποιο βαθμό σε ανθρώπους χαμηλότερης μόρφωσης, λόγω του ότι δυστυχώς συμβαίνει οι πιο καλοί ομιλητές της γλώσσας μας να είναι και οι πλέον αδαείς περί τα ηλεκτρονικά. Κατά συνέπεια, αν σε κάποιοforum συζητήσεων έλεγε κάποιος «μα, γιατί δε γράφετε με ελληνικό αλφάβητο;» θα έπαιρνε την κοφτή απάντηση “Grafe esy opvs theleis, kai meis tha grafoyme greeklish”.
Ο μιμητισμός είναι ίδιον πολλών νεοελλήνων, δυστυχώς, και αυτό φαίνεται πανεύκολα, τόσο από το μορφωτικό επίπεδο της κοινωνίας μας, όσο και από το γεγονός ότι άναρθρες κραυγές ημιπρωτόγονων τηλεκανίβαλων όπως «Άντε Γειά…», «Τι λες τώρα!», ή «Georgiu speakin» έγιναν μέσα σε λίγες εβδομάδες κτήμα εκατομμυρίων Ελλήνων!Eνώ αντίθετα, αν ρωτήσεις κάποιον, ποιος είπε τη φράση «Σκοπός μου ήτο να ωφελήσω το Γένος μου» θα εκπλαγείς από το γεγονός ότι κάποιος mr Georgiu (που κατά τα άλλα μου είναι ιδιαίτερα συμπαθής και αστείος) έχει περισσότερη επιρροή με τα (κενο)λεγόμενά του από τον μεγάλο μας διαφωτιστή και εθνομάρτυρα, Ρήγα Βελεστινλή.
Έτσι, περνώντας τα χρόνια, αυτή η κατάσταση έγινε τόσο πολύ «trendy» και μιμητική μόδα που η αρχική «κοφτή» απάντηση μετατράπηκε σε απίστευτο θράσος. Οι λίγοι αμόρφωτοι, συνεπικουρούμενοι από παρά πολλούς αδιάφορους ωχαδερφιστές, επέβαλαν τη σκοταδιστική γραμμή τους σε ολόκληρη τη δημοκρατία του διαδικτύου. Πλέον, εάν τολμήσει κάποιος να μπει σε κανένα φόρουμ και να πει «Ρε παιδιά, γράψτε σε ελληνικό αλφάβητο. Την ελληνική γλώσσα μιλάμε» το πιο πιθανό, αν δεν τον πετάξουν αμέσως εκτός συζήτησης, είναι να λάβει την απάντηση «An de grafeis greeklish, fyge apo ayto to forum». Πρόσφατα, κάποιος που τόλμησε να συμβουλέψει να γράφουμε με ελληνικό αλφάβητο πήρε την εξής απάντηση: «na sykotheis na fygeis apo ayth th xvra!». Απίστευτο κι όμως αληθινό!
Τα greeklish, λοιπόν, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα πιθηκίστικο έκτρωμα, που δεν έχει καμία άλλη χρησιμότητα, παρά μόνο σε ακραίες περιπτώσεις π.χ. σε κινητά. Για παράδειγμα, ο γράφων έκανε το λάθος να αγοράσει γερμανικό κινητό, με το οποίο για να γράψεις σε μήνυμα το γράμμα «Ω» έπρεπε να πατήσεις 25 φορές το γράμμα «Ο». Σε τέτοιες ακραίες περιπτώσεις που πρέπει να επικοινωνήσουμε με κάποιον και ξέρουμε ότι δεν θα καταλάβει ελληνικούς χαρακτήρες, γράφουμε (τότε και μόνο τότε) με λατινικούς χαρακτήρες από ανάγκη. (Ή γράφουμε αγγλικά, γαλλικά κτλ. Δόξα τω θεώ, οι έλληνες έχουμε έφεση στην εκμάθηση ξένων γλωσσών - ξοδεύουμε αμέτρητα ευρώ για να μάθουμε εμείς και τα παιδιά μας, τέλεια άλλες γλώσσες, τη δική μας, όμως, τη γράφουμε και τη μιλάμε στο πόδι). Σε όλες τις άλλες, όμως, περιπτώσεις έχουμε ένα πανέμορφο αλφάβητο, το ελληνικό, που είναι το μόνο που μπορεί να αποτυπώσει επακριβώς την ελληνική γλώσσα!
Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το «ανθρωπιστικό» επιχείρημα: «Γράφουμε greeklish για να μας καταλαβαίνουν αυτοί που δεν αναγνωρίζουν το ελληνικό αλφάβητο» δε στέκει με τίποτα. Ε, τότε να γράψουμε Chinese-lish για να καταλαβαίνουν τα ελληνικά κείμενα οι Κινέζοι, Georgian-lish για τους Γεωργιανούς, Finn-lish για τους Φινλανδούς, και Scotch-lish για τους Σκωτσέζους.
Φανταστείτε, δηλαδή, οι Άγγλοι εξεταστές στο Lower/Proficiency να έλεγαν στους έλληνες υποψήφιους: «α, ντεν μπορείτε με τίποτα να thυμηthίτε, mr Papadopulos, πώς γράφεται η λέξη knighthood; Ε, ντεν πειράζει, γράφτε τηbrit-lish, δηλαδή naithud!». Ο mr Papadopulos, σε αυτήν την περίπτωση το βουλώνει και δέχεται να απορριφθεί από τους Άγγλους, γιατί δεν κατάφερε ποτέ να μάθει τη λέξη knighthood, αλλά, όταν μπαίνει στο διαδίκτυο, ζητά να τσακίσουμε την ελληνική γλώσσα για αυτούς που δεν μπορούν ή δε θέλησαν ποτέ να εξοικειωθούν με τη λέξη «εξοικείωση» (ή γιατί στο Las Vegas τα πληκτρολόγια δεν έχουν Θ, Ω, Ψ κτλ) και επιμένει «ανθρωπιστικά» να τη γράφει “e3ikiosi”! Enan toixo na xtyphso to kefali moy! (μτφρ: έναν τοίχο, να χτυπήσω το κεφάλι μου).
Πέραν, όμως, από το «ανθρωπιστικό», υπάρχει και το έτερον λαμπρόν επιχείρημα: «Μα, ζούμε στην εποχή της τεχνολογίας και της απλοποίησης. Τώρα πια δεν υπάρχει λόγος να γράφουμε «Ω» αλλά μόνο «Ο» γιατί πλέον δεν υπάρχει η διαφορά μακρών – βραχέων της αρχαίας ελληνικής». Το επιχείρημα αυτό διατίθεται σε πολλές «εκδόσεις»: υπάρχει και η θεωρία «γράφω greeklish, γιατί βαριέμαι να γράφω τόνους». Με τον πληθυντικό «τόνους», ο εν λόγω βαριεστημένος Νεοέλληνας εννοεί τον ένα και μοναδικό τόνο της ελληνικής! Ο ίδιος θιασώτης του παραπάνω «επιχειρήματος», όμως, ως, πιθανότατα, γαλλομαθής, μόλις μπει σε κάποιο γαλλικό φόρουμ συζητήσεων και δε γράψει και τους 4 τόνους της γαλλικής (οξεία, βαρεία, περισπωμένη και trëma), θα δεχτεί να τον κάνουν ρεζίλι για το βιασμό της γαλλικής και να τον πετάξουν εκτός φόρουμ, αδιαμαρτύρητα. Ως ομιλητής της ελληνικής γλώσσας, όμως, πετάει αυτός έξω όσους τολμούν (γιατί περί τόλμης πρόκειται πλέον) να προσπαθούν να γράφουν σωστά την ελληνική γλώσσα.
Το επιχείρημα της φωνητικής γραφής δε στέκει, διότι η διαφορετική προφορά μακρών – βραχέων έχει πάψει να υφίσταται στην ελληνική εδώ και περίπου 2000 χρόνια. Όμως, εφόσον γράφουμε με ιστορική ορθογραφία, δηλαδή, «πιάνω» με «ω» διότι έτσι γραφόταν (<αρχ. δωρ. «πιάζω») και έτσι γράφονται τα ρήματα, με «ω». Αλλιώς πώς θα το ξεχωρίζουμε από το «πιάνο» που σημαίνει μουσικό όργανο; Μπορούμε, στη φωνητική ορθογραφία να γράψουμε «πιάνο» ή «piano» αλλά τότε δεν θα ξέρουμε από πού προέρχεται η λέξη και ποια ακριβώς λέξη είναι ούτε τι σημαίνει. Η ιστορική ορθογραφία είναι ένα από τα ουσιώδη εκείνα στοιχεία που δίνουν σε ένα κείμενο το χαρακτήρα «ελληνικό» και το κάνουν να μην συγχέεται και να περνιέται για αγγλικό, γαλλικό, τουρκικό κτλ. Και όταν μιλάμε για γραπτό λόγο, είναι το ουσιωδέστερο.
Κι εξάλλου προσέξτε: αν επρόκειτο για φυσική εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας που απαιτούσε την απλούστευση όλων των φωνηέντων, τότε οι οπαδοί της greeklish θα έγραφαν αυθόρμητα έχοντας καταργήσει τα «μπερδεμένα» φωνήεντα. Κάτι τέτοιο απλούστατα δε συμβαίνει. Και ιδού η απόδειξη.
Το παρακάτω κείμενο είναι τυπικό δείγμα γραφής greeklish. Το κείμενο αποτελεί και ένα είδος «απολογητικής» για ποιο λόγο πρέπει να γράφουμε “greeklish”. Απολαύστε το:
«Re paidia, eseis (pou opos idi anaferame) xerete kai 5 grammata, luste mou mia akomi aporia:
Poio einai to sosto?? Orthopedikos i orthopaidikos? Telika pos na to grafo me epsilon i ai ? Mia to vlepo me ti mia orthografia kai mia me tinalli. Mipos einai kai i duo sostes opos to abgo kai augo??
myrtle min mou kaneis pali paratirisi. to xero oti einai to pio logiko otan kano erotiseis gia tin elliniki glossa na xrisimopoio elliniko alfavito, alla den grafoume kai panellinies.
---------------
Fovamai oti oute stis panellinies eixa grapsei polu kala an kai oi diorthotes itan uper to deon epieikeis mazi mou Aplos ekei eixa xrisimopoiisei ellinikoalfavito mia kai imoun ipoxreomenos Edo den eimai! Den nomizeis ki esu oti einai pio aplo na xrisimopoioume to latiniko??? Eilikrina den katalavaino giati to vlepeis periergo?
An auti i glossa (εννοεί τα greeklish) den ipirxe opos les, den tha isoun se thesi na mou apantiseis. Profanos kai uparxei. Einai mia anepisimi men, iparkti de glossa. H mallon tropos grafis. Einai i pio trani apodeixi oti ta ellinika tha eprepe na grafontai aplopoiimena (en meri mefonitiki grafi). Einai xaraktiristiko oti oi perissoteroi epilegoume ta greeklish mia kai simferoun apo pleuras xronou kai eukolias grafis. Giati na xrisimopoioume enan tropo grafis pou isterei se xristikotita? Ta greeklish einai o emmesos tropos na aplopoiisoume tin elliniki grafi. Eno den mas aresei na diavazoume kai na grafoume p.x. "ινε" (είναι) to "ine" den mas enoxlei toso. Aplopoioume diladi ton tropo pou grafoume gia na ton kanoume poio xristiko. Auto den eimaste akomi etoimoi na to kanoume me ellinikous xaraktires. Kruvomaste loipon piso apo tous latinikous oste na kanoume tin zoi mas pio apli».
Όπως εύκολα μπορεί κανείς να διακρίνει, ο παραπάνω ένθερμος θιασώτης της «greeklish» ακολουθεί την κανονική, την ιστορική γραφή της ελληνικής, κρύβοντας τα λάθη του πίσω από λατινικούς χαρακτήρες και ονομάζοντας ένα τέτοιο έκτρωμα «απλοποιημένη» και «φωνητική γραφή» της ελληνικής γλώσσας!
Είναι γεγονός ότι στα chat-room (και όχι rooms, δε γράφω αγγλικά αλλά ελληνικά) ο λόγος θυμίζει έντονα βιαστική τηλεφωνική συνδιάλεξη. Θα λέγαμε ότι πρόκειται για τηλεφωνικό κουτσομπολιό (με όλα τα απίστευτα ορθογραφικά, συντακτικά και νοηματικά λάθη που αυτό συνεπάγεται) μεταφερμένο σε γραπτό λόγο. Και αυτό, βέβαια, έχει την εξήγησή του: κάποιος που μπαίνει σε ένα chat room δε μπαίνει ούτε για να βγάλει λόγο ούτε για να γράψει «Έκθεση» για τις Πανελλαδικές. Μπαίνει για να χαλαρώσει, να πει τη μπούρδα του ή την εξυπνάδα του, να γνωρίσει άτομα του αντίθετου φύλου κτλ, γενικά για να επικοινωνήσει (ακόμη και να κάνει e-sex). Κι αυτό το κάνει πίσω από ψευδώνυμα που του δίνουν τη χαρά της βακχικής μεταμόρφωσης σε κάτι άλλο από αυτό που είναι και της απόλυτης ελευθερίας να πει ό,τι του κατέβει, χωρίς κανείς να τον λογοκρίνει. Κι όλα αυτά είναι απολύτως θεμιτά και μάλιστα αποτελούν κατά τη γνώμη μου, έναν από τους λόγους που το ίντερνετ έχει μπει τόσο βαθιά στις ζωές μας. Άρα είναι στοιχεία γόνιμα και θετικά. Όποιος έχει κάνει chat στο διαδίκτυο, έχει σίγουρα περάσει καλά, γιατί το chat είναι άμεση επικοινωνία με τους συνανθρώπους μας, χωρίς ηθικούς, κοινωνικούς, φυλετικούς ή άλλους φραγμούς.
Ως προς την ελληνική γλώσσα, όμως, πιστεύω ότι στα chat συντελείται η μεγαλύτερη αλλοίωση της γλώσσας μας. Και το χειρότερο, δε βλέπω καμία βελτίωση στο άμεσο μέλλον. Η κατάσταση εκεί φοβάμαι πως είναι, δυστυχώς, μη αναστρέψιμη.
Σε τελική ανάλυση μήπως ένας από τους βασικότερους λόγους για να γράφουμε σε ελληνικό αλφάβητο είναι για να διαφημίζουμε τη γλώσσα μας, τον πολιτισμό μας, την ιδιαιτερότητά μας; Όταν μπαίνουμε σε ένα ξένο φόρουμ, αμέσως καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για ρωσικό από το κυριλλικό αλφάβητο. Εμείς γιατί δεν είμαστε περήφανοι για μία ακόμη ειδοποιό διαφορά μας από τους άλλους λαούς, το ελληνικό αλφάβητο; Γιατί οφείλουμε να καμαρώνουμε για τον Παρθενώνα, το Ζορμπά, το μπουζούκι και το souvlaki αλλά να ντρεπόμαστε για το ξεχωριστό αλφάβητό μας, για κάτι που κανονικά θα έπρεπε να είμαστε περήφανοι;
Ας δούμε, όμως, μερικά ακόμη λαμπρά παραδείγματα greeklish. Να ένα άλλο εξαίσιο δείγμα ελληνικής που κατέθεσε ως προσφορά στη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας (αρχίζει και μοιάζει η ελληνική κάτι σαν καρέτα-καρέτα) μία άλλη «απλουστεύτρια» της γλώσσας μας. Την παρακάτω ερώτηση έθεσε ως αφορμή για νέο θέμα συζήτησης:
«TI 8EVREITE SEXY ?»
Για να πάρει την κατάλληλη απάντηση από κάποιον που ένιωσε δέος μπροστά σε αυτό το εξαίσιο δείγμα (ή δήγμα;) ελληνικών:
«Σίγουρα όχι τα ελληνικά που γράφεις! Μα δε σου έμαθε κανένας ελληνικά, Ελλαινύτσα μου; Sexy ki opios 38ntexei 45na fexei»
Ο καημένος δεν μπόρεσε με το φτωχό του το μυαλό να αντιληφθεί ότι η Ελένη είχε πλέον προχωρήσει όχι μόνο σε απλοποίηση, αλλά και σε «αριθμοποίηση» της ελληνικής γλώσσας! Πήγε, με δική της πρωτοβουλία, την ελληνική ένα βήμα πιο μπροστά. Στο 800 π.Χ., πριν δηλαδή οι Έλληνες γράψουν για πρώτη φορά με ελληνικό αλφάβητο.
Ευτυχώς που δε ζει ο 3a8aw (μτφρ: Ψαθάς). Ευτυχώς!
Και κάποιος άλλος, όπως ήδη αναφέραμε, πιο φανατικός οπαδός αυτής της «πανέξυπνης» γραφής, ένιωσε το δίκιο να τον πνίγει όταν κάποιος τόλμησε να συμβουλεύσει κάποιον που κατακρεουργούσε την ελληνική γλώσσα να πάψει να γράφει σε greeklish και να αρχίσει να γράφει σε ελληνικό αλφάβητο:
“An de soy aresei h greeklish, na shkvtheis na fygeis apo ayth th xvra”.
Ουδέν σχόλιον!
Ø Φαντάζεστε τα Ρώσικα γραμμένα με λατινικό αλφάβητο; Τα αραβικά; Τα εβραϊκά; Για πείτε σε έναν Άραβα, σε ένα Ρώσο, σε ένα Εβραίο να αλλάξει τη γλώσσα του να δείτε τι θα σας απαντήσει…Ή για πείτε σε έναν Άγγλο να γράφει τη λέξη “knighthood” πιο απλά, δηλαδή “nitehud” ή τη λέξη “tough” να τη γράφει “taf” να δείτε τι θα σας απαντήσει…
Ø Γιατί ο αμόρφωτος άνθρωπος, που δεν είχε τη δυνατότητα να μάθει γράμματα και που ξέρει λίγες μόνο λέξεις, αλλά παρ’ όλα αυτά προσπαθεί να τις γράψει σωστά, είναι πολύ πιο «μορφωμένος» από όλους εμάς τους υπόλοιπους που λέμε «ωχ αδερφέ, δε βαριέσαι»
Ø Είσαι Έλληνας ή Έλυνας; Ηπειρώτης ή Ιπιρότις; Φοιτητής ή Φυτιτείς; Οδηγάς αυτοκίνητο ή Ωδυγάς αφτοκείνιτω;
Αν σε νοιάζει το πώς γράφονται αυτές οι λέξεις, γιατί να μη σε νοιάζει και για όλες τις άλλες;
Μία πρόβλεψη: όσο το ίντερνετ θα διευρύνεται και θα μπαίνουν σε αυτό ολοένα και περισσότεροι χρήστες, τόσο θα υποχωρεί αυτή η αναίτια μιμητική συνήθεια˙ αρκεί όλοι να ενημερωθούμε για μερικές αποσιωπημένες αλήθειες περί της «αλαμπουρνέζικης» αυτής εκδοχής της ελληνικής γλώσσας και γραφής.
Κάνω έκκληση προς όλους (όλους εμάς που μιλάμε και γράφουμε την ελληνική γλώσσα), να σταματήσουμε αυτήν τη μιμητική συνήθεια και να γράφουμε τα ελληνικά όπως πρέπει, δηλαδή, με ελληνικό αλφάβητο.
Κώστας Πνευματικός (ή σε greek-kill-lish: Kvstaw Pnebmaticow)
15/6/2003
Οι παραπανω φωτογραφιες ειναι απο αυτοκολλητα που μοιραστηκαν σε μαθητες Γ' Γυμνασιου απο μια δασκαλα Γαλλικων μεσα στα πλαισια του λεγομενου European Day of Languages. Οπως βλεπετε κυριοι ανακαλυψαν "μακεδονικη" γλωσσα. Και οχι μονο την ανακαλυψαν αλλα την μοιρασαν και στους μαθητες χωρις να διευκρινισουν περι τινος προκειται ετσι για να δουν ολοι οι μαθητες τους την ανακαλυψη τους. Τα παιδακια εμειναν με την εντυπωση οτι στην Μακεδονια δεν ομιλειται η Ελληνικη γλωσσα αλλα αυτο το γυφτοσλαβοβουλγαρικο ιδιωμα που βλεπετε στην κατω εικονα. Το email του φορεα της Ευρωπα'ι'κης Ενωσης που εκδιδει τα εν λογω αυτοκολλητα ειναι το ακολουθο communication@ecml.at. 
